Dapp là gì? Đây chắc hẳn là câu hỏi được nhiều người quan tâm nhất trong thời gian vừa qua. Nhất là với những bạn đang theo đuổi ngành lập trình với cơ hội rộng mở cho việc phát triển. Vậy bạn đã hiểu rõ khái niệm cũng như những thông tin quan trọng về Dapp chưa? Nếu câu trả lời là chưa thì hãy đọc bài viết dưới đây ngay bây giờ.
Dapp là gì?
Dành cho những bạn chưa biết Dapp là gì thì đây được hiểu là một ứng dụng phi tập trung với tên đầy đủ là Decentralized Application. Dapp được xây dựng dựa trên nền tảng Ethereum – Một hệ thống mạng lưới toàn cầu được liên kết với nhau. Vì thế nên các ứng dụng này cũng không ngừng lớn mạnh và được dùng rộng rãi trên khắp mọi nơi.
Dapp sẽ được xây dựng dựa trên mạng lưới phi tập trung có hỗ trợ Smart Contract hay còn gọi là Hợp đồng thông minh. Kết hợp cùng với đó là giao diện Frontend cho người dùng nhằm tập trung giải quyết một vấn đề nhất định. Đồng thời, tính chất của những ứng dụng này cũng được xây dựng dựa trên các Blockchain Platform cấu thành nên chúng.
Nhờ có Dapp, chúng ta đã có thể kết nối trực tiếp giữa người dùng với nhà cung cấp mà không cần có sự hỗ trợ của trung gian thứ 3. Chỉ cần có một chiếc máy tính hoặc điện thoại được kết nối mạng, một mã Token riêng và một trình trình duyệt Ethereum đặc biệt, bạn đã có thể thực hiện bất cứ hành động nào. Không cần lo ngại đến sự kiểm duyệt của hệ thống miễn là bạn có trong mạng lưới.
Kiến trúc của Dapp
Nói một cách khái quát thì Dapp sẽ phải đáp ứng được 4 tiêu chí. Trong đó gồm Mã nguồn mở – Phân cấp – Tiền thưởng – Thuật toán/Giao thức.
- Mã nguồn mở: Mã nguồn của Dapp được chia sẻ cho tất cả mọi người. Bất cứ ai cũng có thể sử dụng, điều chỉnh và các quyền khác.
- Phân cấp: Công nghệ mã hóa được ứng dụng là công nghệ blockchain.
- Tiền thưởng: Sử dụng tiền điện tử hoặc các tài sản kỹ thuật số trong việc tự cung cấp nhiên liệu.
- Thuật toán/Giao thức: Tạo mã dựa trên cơ chế đồng thuận sẵn có trên các ứng dụng.
Dapp hoạt động như thế nào?
Ngoài việc tìm hiểu Dapp là gì, bạn cũng nên biết cơ chế hoạt động của các ứng dụng phi tập trung. Trong đó, bạn cần quan tâm đến 3 yếu tố chính:
- Hợp đồng thông minh (Smart Contract): Các Dapp được tạo ra bằng công nghệ mới mang tên hợp đồng thông minh. Chúng thường chỉ bao gồm các câu lệnh if / then được thực thi ngay sau khi hoàn thành các điều kiện trước. Sau khi được đưa vào, các hợp đồng thông minh sẽ tự động thực thi và bất biến. Nguyên nhân là bởi Smart Contract vốn chỉ bao gồm mã không yêu cầu bên thứ ba phân xử.
- Mã nguồn mở: Bất kỳ ai cũng có thể tham gia đóng góp, chỉnh sửa, điều chỉnh hoặc sử dụng cho việc sáng tạo của riêng họ.
- Khác Backend (Quản lý bên trong) – Giống Frontend (Giao diện người dùng): Giao diện của ứng dụng phi tập trung có thể khá giống các ứng dụng tập trung. Được mã hóa bằng một ngôn ngữ lập trình rồi cắm thẳng vào blockchain thông qua ngôn ngữ riêng biệt. Nhờ đó mà người dùng sẽ được hưởng những quyền lợi tuyệt vời. Đơn cử như quyền riêng tư, bảo mật thông tin hay tính minh bạch.
Tại sao nên sử dụng Dapp?
Đây cũng là một vấn đề cần quan tâm khi tìm hiểu Dapp là gì. Theo đó, có nhiều lý do giúp các ứng dụng phi tập trung đang dần trở nên phổ biến.
- Giúp tiết kiệm chi phí: Việc gửi tiền trên các ứng dụng phi tập trung sẽ giúp bạn tiết kiệm được kha khá chi phí. Đơn giản là vì bạn sẽ không phải trả hoặc chỉ mất rất ít tiền khi giao dịch. Bên cạnh đó còn giúp tiết kiệm thời gian khi việc xét duyệt dường như được diễn ra ngay lập tức.
- An toàn và không có thời gian chết: Dapp không chạy trên các máy chủ tập trung và không có thiết bị vật lý nào để nhắm mục tiêu. Bởi vậy nên ứng dụng này không thể bị tấn công. Đồng thời hạn chế được tối đa thời gian chết.
- Đa di năng: Các ứng dụng phi tập trung có thể áp dụng cho mọi ngành hàng. Từ trò chơi, y tế, quản trị và cả lưu trữ tệp đều dễ dàng xây dựng các chương trình hay còn được gọi là web 3.0 với nhiều tính năng tương đồng ứng dụng truyền thống.
- Kiếm lời: Dapp chứa đựng một kho thông tin khổng lồ mà bất cứ ai cũng có thể truy cập. Vì vậy, các doanh nghiệp có thể bán dữ liệu để thu lợi nhuận.
- Chia sẻ thông tin tối ưu: Người dùng có thể tự thiết lập thông tin cho phép người khác nhìn thấy với khoảng thời gian xác định.
Phân loại Dapp
Thật không quá khó để biết được Dapp là gì, tuy nhiên, liệu bạn đã biết có mấy loại Dapp hay chưa? Chúng ta có thể dựa vào 2 tiêu chí dưới đây để phân loại các ứng dụng phi tập trung.
Theo mục đích sử dụng
Nếu xét theo mục đích sử dụng, có thể chia Dapp thành 7 nhóm cụ thể như sau:
- Sàn giao dịch
- Ứng dụng cá cược
- Ví
- Tài chính
- Game
- Mạng xã hội
- Các lĩnh vực khác
Theo công nghệ blockchain
Dapp được xây dựng dựa trên nền tảng blockchain nên chúng ta cũng có thể chia ứng dụng phi tập trung thành 3 loại:
- Loại I: Ứng dụng phân quyền sở hữu những blockchain riêng của mình như Bitcoin hay Ethereum.
- Loại II: Ứng dụng này được xây dựng dựa trên cơ sở dữ liệu là blockchain của Dapp loại I. Mục đích chính là thực hiện các chức năng nhờ việc thực hiện các giao thức và phát hành mã token.
- Loại III: Ứng dụng phân quyền loại III cũng hoạt động tương tự như với ứng dụng phân quyền loại II. Tuy nhiên, thay vì sử dụng blockchain của Dapp 1 thì chúng ta lại sử dụng Dapp 2 dựa trên các giao thức và mã Token.
Ưu, nhược điểm của Dapp là gì?
Ngoài việc tìm hiểu Dapp là gì, bạn cũng nên tìm hiểu những ưu nhược điểm của ứng dụng phi tập trung này.
Về ưu điểm
- Mã nguồn mở: Bất cứ ai có trong mạng lưới đều có thể truy cập vào các ứng dụng có trong hệ sinh thái của Dapp. Điều đó cho phép những nhà phát triển xây dựng được nhiều ứng dụng với các chức năng hữu ích hơn.
- Tối ưu thời gian: Ngay cả khi gặp sự cố mạng, Dapp vẫn có thể hoạt động liên tục nhờ hệ thống ngang hàng.
- Tự do: Vì tồn tại phi tập trung nên rất khó để bất cứ cá nhân hay tổ chức nào có thể kiểm soát toàn bộ Dapp. Mang đến đa dạng trải nghiệm hơn cho người dùng.
- Bảo vệ quyền riêng tư: Khi sử dụng các Dapp, người dùng không cần xác minh danh tính. Thay vào đó, họ sẽ sử dụng hợp đồng thông minh mà không thông qua bên thứ ba nào. Vì vậy nên sẽ bảo vệ được quyền riêng tư của người dùng.
Về nhược điểm
- Chưa thực sự hoàn thiện: Dapp mới được phát triển trong thời gian gần đây nên vẫn còn nhiều lỗi phát sinh. ĐIều này rất khó tránh khỏi nên đôi khi gây ra khó khăn cho người dùng.
- Chưa tối ưu trải nghiệm: Hầu hết các ứng dụng phi tập trung đều được xây dựng khá đơn giản trên công nghệ blockchain. Vì vậy nên phần giao diện được đánh giá là chưa thực sự nổi bật. Thậm chí là kém thu hút so với các ứng dụng đang có trên thị trường.
- Vẫn có những lỗ hổng bảo mật: Được xây dựng trên môi trường blockchain nên các ứng dụng phi tập trung cũng gặp phải những vấn đề liên quan đến bảo mật.
- Bị phụ thuộc vào số lượng người dùng: Việc có ít người dùng sẽ khiến các ứng dụng phi tập trung hoạt động kém hiệu quả hơn mong đợi.
Tương lai của Dapp
Mặc dù mới chỉ được biết đến trong thời gian gần đây thế nhưng chưa có ai dám dự đoán tương lai của Dapp là gì. Tuy nhiên, những thống kê gần đây đã cho thấy sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của những ứng dụng mới này. Theo đó, có đến hơn 1.800 Dapp được phát hành trên sàn Ethereum với số lượng người dùng cực khủng 10.730 người. Cùng với đấy là hơn 71.000 giao dịch trên sàn mỗi ngày.
Tính đến quý 2 năm 2020, tổng khối lượng giao dịch trên các ứng dụng phi tập trung đã lên đến 12 tỷ đô. Con số này vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại và còn tăng trưởng mạnh trong thời buổi công nghệ số hóa. Điều đó đủ để chứng tỏ được cơ hội tiềm tàng để phát triển các ứng dụng phi tập trung. Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài nữa đang chờ đợi con người trong việc làm nên các kỳ tích. Điều đó đòi hỏi chúng ta cần phải đối mặt với rất nhiều thách thức như: Bảo mật; khả năng mở rộng phần mềm hay tối ưu trải nghiệm người dùng.
Một số ví dụ về ứng dụng phi tập trung
Dưới đây là một số ứng dụng phi tập trung đang được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Nếu tìm hiểu kỹ tất cả, bạn sẽ nắm chắc được khái niệm Dapp là gì.
- Augur: Ứng dụng thị trường dự đoán kết quả của các dự án thực tế thông qua trình duyệt Ethereum.
- SAFE Network: Ứng dụng được tạo ra với mục đích chính là tạo sự riêng tư và bảo vệ các dữ liệu cá nhân. Ngoài ra, Dapp này còn có thể kết nối với người dùng thông qua công nghệ hàng ngang peer-to-peer. Mang đến giải pháp tối ưu cho việc truy cập và sử dụng dữ liệu mà không cần tập trung vào hệ thống.
- Ví Mist và MetaMask: Ứng dụng phi tập trung cho phép người dùng thực hiện bất cứ thao tác nào với ví của họ khi tương tác trên hệ thống.
- Aragon: Ứng dụng là một nền tảng quản lý phi tập trung đầy tham vọng được xây dựng trên blcokchain Ethereum. Với Aragon, bất cứ thành viên nào trong hệ thống cũng có thể đưa ra quyết định và tham gia vào quá trình vận chuyển.
- Golem: Ứng dụng được coi như một siêu máy tính toàn cầu với mã nguồn mở. Giúp thúc đẩy sức mạnh tính toán cho các yêu cầu. Đồng thời tạo ra điều kiện thuận lợi cho các giao dịch.
Tạm kết
Đọc đến đây chắc hẳn bạn cũng hiểu được phần nào Dapp là gì rồi phải không. Hy vọng chia sẻ trên của chúng tôi sẽ giúp ích cho bạn trên con đường theo đuổi đam mê với ngành IT. Rõ ràng có thể thấy rằng các ứng dụng phi tập trung mang đến nhiều tiện ích với vô vàn ưu điểm nổi trội. Bên cạnh đó vẫn còn những nhược điểm cần khắc phục để đưa Dapp tiến xa hơn.
