Với những ai lần đầu tiên nghe đến nghề BA thì chắc chắn sẽ luôn thắc mắc nghề BA là gì? Dường như thuật ngữ này khá mới mẻ và rất khó để mọi người hình dung. Nếu bạn cũng đang thắc mắc thì hãy nghiên cứu ngay những nội dung trong bài viết của Testerpro nhé.
BA là nghề gì?
Dành cho những bạn chưa biết BA là nghề gì thì BA chính là từ viết tắt của Business Analyst. Tức là chuyên viên phân tích nghiệp vụ. Hay nói một cách dễ hiểu hơn nghề BA chính là công việc của những chuyên viên phân tích nghiệp vụ với vai trò là người đứng giữa – người kết nối giữa ba đối tượng là khách hàng, đội ngũ kỹ thuật và nhà kinh doanh.
Hiện tại thì Business Analyst đang là một ngành nghề rất phát triển trên toàn thế giới. Tại Việt Nam thì công việc này cũng ngày càng có xu hướng phát triển phổ biến hơn. Nguyên nhân là bởi mức lương của BA khá là hấp dẫn.
Business Analyst được chia thành ba chuyên môn sau:
+ MA – Management Analyst
Đây là chuyên môn của những chuyên gia tư vấn quản lý. Là người chuyên đề xuất những kế hoạch để cải thiện cách tổ chức hoạt động công ty sao cho hiệu quả nhất. Đó có thể là bằng cách cắt giảm chi phí không cần thiết và tăng doanh thu.
+ SA – Systems Analyst
Đây là những chuyên viên phân tích hệ thống. Họ có vai trò là xác định những cải tiến cần thiết và thiết kế một hệ thống phù hợp để hoàn thiện.
+ DA – Data Analyst
Là nhóm chuyên gia phân tích dữ liệu có vai trò là thu thập thông tin, kết quả. Sau đó trình bày chúng trên biểu đồ, đồ thị hoặc là sơ đồ, bảng biểu,… Cuối cùng là xác định xu hướng và mô phỏng dự đoán kết quả.
BA cần học gì?
Vì đặc trưng là một nghề có tính linh hoạt cao nên để trở thành BA thì bạn có thể xuất phát điểm từ một số ngành học dưới đây:
- Ngành công nghệ thông tin: Khoa học máy tính; Kỹ thuật máy tính; Kỹ thuật phần mềm; An toàn thông tin; Truyền thông và mạng máy tính…
- Ngành hệ thống thông tin quản lý: Kiến thức cơ bản và chuyên sâu về hệ thống thông tin quản lý.
- Nhóm ngành kinh thế: Kiến thức cơ bản về kinh tế; Các chuyên ngành liên quan đến quản trị; Nhóm ngành tài chính; Kế toán và kiểm toán…
>>> Tìm hiểu thêm: Business Analyst cần học gì?
Những kỹ năng để trở thành BA
Kỹ năng giao tiếp
Vì tính chất công việc thường xuyên phải tiếp xúc với khách hàng cũng như nhân viên trong nhóm. Vậy nên các BA cần có kỹ năng giao tiếp tốt để tìm hiểu được nhu cầu khách hàng. Đồng thời truyền tải cho các thành viên trong nhóm để “chữa đúng bệnh”.
Kỹ năng về công nghệ và cơ sở dữ liệu
Các kỹ năng về công nghệ thông tin sẽ giúp đưa ra được giải pháp hiệu quả cho khách hàng. Chỉ khi có kiến thức, bạn mới có thể nhận dạng các vấn đề mà đôi khi khách chưa thể biểu đạt. Điều đó cũng giúp quá trình trao đổi với các đối tác được diễn ra thuận lợi hơn. Thực tế là khách hàng sẽ không tin tưởng chúng ta nếu người đàm phán không hiểu được nhu cầu của họ.
Kỹ năng phân tích
Việc biết cách phân tích nghiệp vụ một cách khoa học sẽ giúp ích cho quá trình thuyết phục khách hàng. Trong đó, các BA cần trình bày một cách đơn giản để các đối tác có thể hiểu. Từ đấy đưa ra được những giải pháp phù hợp. Giúp cho quá trình thực hiện dự án có độ chính xác cao. Đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, tương xứng với những gì họ trả cho chúng ta.
Kỹ năng xử lý vấn đề
Công việc của BA cũng thương xuyên phải thay đổi tùy theo từng tình hình cụ thể. Bởi vì không có gì là có thể đoán trước được và sẽ có nhiều vấn đề phát sinh. Do đó, các BA cần phải có khả năng xử lý tình huống thật linh hoạt. Tìm ra cách giải quyết nhanh chóng để đi đến thành công của các dự án.
Kỹ năng đưa ra quyết định
Ngoài việc là cầu nối với khách hàng, BA còn được coi như nhân tố nắm giữ chìa khóa thành công hay thất bại cho một dự án. Bởi vậy kỹ năng đưa ra quyết định sẽ càng cần thiết hơn. Bạn cần dứt khoát để chọn hướng xử lý cho các vấn đề nhằm tối ưu thời gian hoàn thiện dự án.
Kỹ năng quản lý dự án
Kỹ năng quản lý sẽ bao gồm việc lên kế hoạch, phân bổ nguồn lực, điều phối hoạt động của các thành viên trong nhóm, dự toán ngân sách thực hiện… Tất cả công việc liên quan đều phải được phân bổ hợp lý và điều chỉnh kịp thời để tăng năng suất, tối ưu thời gian.
Kỹ năng đàm phán và thuyết phục
Vì là cầu nối giữa doanh nghiệp và khách hàng nên BA cần có các kỹ năng về đàm phán và thuyết phục. BA cần biết cách trình bày cho khách hàng hiểu về giải pháp cho nhu cầu đang hiện hữu. Bởi vì không phải lúc nào cũng có cách giải tốt nhất cho một vấn đề. Thay vào đó, chúng ta có thể chấp nhận giải pháp ít rủi ro nhất. Tạo ra sự cân bằng giữa nhu cầu cá nhân và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp.
Công việc của nghề Ba là gì?
Nhiệm vụ quan trọng nhất của các BA chính là giúp công ty thay đổi lại những tổ chức sai lầm liên quan đến công nghệ, hệ thống mới và đưa ra những đề xuất cải tiến mới để phù hợp hơn.
Những giai đoạn trong công việc của một BA
+ Làm việc trực tiếp với khách hàng để thấu hiểu những yêu cầu mong muốn của họ. Từ đó phân tích đưa ra những để xuất, giải pháp làm việc thích hợp.
+ Chuyển giao những thông tin đã thu thập cho nội bộ nhóm liên quan.
+ Quản lý và lên kế hoạch để đưa ra những thay đổi sao cho phù hợp. Đồng thời phải phân tích được những liên quan của sự thay đổi đến hệ thống làm việc.
Thực trạng công việc của BA
Hiện nay ở nước ta hầu hết những khóa học đào tạo về nghề BA không nhiều và cho dù có thì chủ yếu chỉ dừng lại ở việc truyền đạt những kiến thức lý thuyết chuyên ngành cơ bản. Những khóa học đó chưa thật sự thuyết phục đầy đủ những nhu cầu thực tế về nghề BA hiện nay. Do đó mà mặc dù đã tham gia 1-2 khóa nhưng nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu rõ BA là ngành gì.
Xuất phát từ chính tình hình thực tế tại các doanh nghiệp phát triển công nghệ phần mềm trong nước hiện nay thì đa phần vẫn chưa có được một đội ngũ BA chuyên nghiệp. Vị trí này thường sẽ do các chuyên viên phát triển phần mềm hoặc là chính trưởng nhóm đảm nhiệm. Việc này đã ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và chất lượng của các dự án. Bởi lẽ BA chính là người kết nối thấu hiểu giữa khách hàng và bộ phận kỹ thuật công nghệ thông tin. Chính vì lẽ đó mà nghề BA càng ngày càng quan trọng và cần thiết hơn nữa.
Kinh nghiệm để trở thành một BA
+ Đối với người có kiến thức về IT
Với những ai đã có kiến thức về IT thì muốn trở thành một BA thì họ cần phải bổ sung thêm nhiều về những kiến thức cơ bản, các nghiệp vụ liên quan như như kế toán, nhân sự, tài chính… Những ai có kiến thức về lĩnh vực này sẽ có lợi thế hơn khi trở thành một BA. Bởi khi bạn có kiến thức chuyên về nền tảng IT thì sẽ tùy vào từng lĩnh vực, từng dự án mà bạn sẽ phải bổ sung thêm những kiến thức khác liên quan.
+ Đối với những người chưa có kiến thức về IT
Đối với những ai ở nhóm này thì lợi thế mà họ có được chính là về kỹ năng giao tiếp. Đơn cử như việc đàm phán trong các dự án. Họ luôn là những người năng động, linh hoạt, và có kỹ năng trao đổi thông tin tốt hơn.
Tuy nhiên kiến thức về kỹ thuật thì họ lại không có. Vì thế mà để hiểu rõ hơn và cũng để có khả năng đàm phán thì họ cần phải bổ sung thêm kiến thức về hệ thống và các quy trình kỹ thuật quan trọng liên quan đến các dự án. Từ đấy việc tư vấn cho khách hàng sẽ diễn ra tốt hơn.
Lộ trình thăng tiến và thu nhập của BA
Lộ trình thăng tiến của BA sẽ cần trải qua các cấp độ như sau:
- Cấp 1 – Entry Level (Cấp độ bắt đầu): Bao gồm BA mới ra trường, thực tập sinh. Các bạn được tích lũy kiến thức chuyên môn ở trên trường nhưng chưa được thực hành cụ thể. Do đó, cần được hỗ trợ và dẫn dắt của những bạn level cao hơn.
- Cấp 2 – Junior BA (Cấp cơ sở): Các BA có từ 2-3 năm kinh nghiệm. Họ đã thành thạo các công việc và có thể tham gia các dự án độc lập. Tuy nhiên vẫn cần có sự hỗ trợ đến từ các Senior cho các vấn đề khó nhằn hay các dự án có quy mô lớn.
- Cấp 3 – Senior (Cấp cao): BA đã có trên 3 năm kinh nghiệm. Họ có đầy đủ kiến thức, kỹ năng chuyên môn để xử lý bất cứ tình huống nào.
Đến đây, BA có thể lựa chọn 1 trong 3 hướng:
- Delivering Path: Nhóm đi theo hướng vận hành với các vị trí như Project Manager; Program Manager, Product Manager, CIO…
- Managing Path: Nhóm thiên hướng quản lý với các vị trí như BA Leader, BA Manager, Business Relationship Manager.
- Planing Path: Nhóm thiên hướng chiến thuật cho doanh nghiệp với các chức danh Business Architect hay Enterprise Architect.
Về mức lương BA có thu nhập từ 7-35 triệu đồng/tháng tùy theo vị trí cũng như năm kinh nghiệm. Thậm chí là 50-60 triệu đồng/tháng với các vị trí cấp cao.
Tạm kết
Như vậy là chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu BA là gì cùng các kiến thức, kỹ năng cần thiết để trở thành BA. Đây là một ngành nghề khá mới tại Việt Nam với nhu cầu nhân lực khan hiếm. Do đó, sẽ là cơ hội rất tốt cho bạn nếu biết cách nắm bắt.
Đăng ký ngay khóa học phân tích nghiệp vũ BA với ưu đãi lên đến 20% ngay trong tháng này!
